Schokkende, pijnlijke of beangstigende gebeurtenissen, zoals een verkeersongeval of een geweldsincident hebben grote invloed op je leven. Bepaalde ervaringen zijn echter zo ernstig dat het niet lukt om na verloop van tijd de draad weer zelf op te pakken. Het kan zijn dat de schokkende gebeurtenis ervoor zorgt dat je er steeds angstige beelden of gedachten over hebt, waardoor je last krijgt van diverse lichamelijke en psychische klachten. EMDR is dan een eerste keus behandeling om je van deze problemen af te helpen.
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Deze behandeling werd in 1987 voor het eerst beschreven door Francine Shapiro, een Amerikaanse psychologe. In de jaren daaropvolgend werd de procedure van deze behandeling verder ontwikkeld tot een volwaardige en doeltreffende therapeutische methode. Dit wordt onder andere gebruikt bij de behandeling van psychotrauma. Bij EMDR vertel je jouw therapeut over een nare ervaring, terwijl je afgeleid wordt met afleidende stimulansen, bijvoorbeeld handbewegingen of geluiden. Dit maakt het mogelijk om klachten als gevolg van een traumatische ervaring in een relatief korte tijd te reduceren en positieve gedachten over jezelf en de wereld terug te krijgen.
Niet iedereen die een traumatische gebeurtenis heeft ervaren kan het gemakkelijk verwerken op eigen kracht. Daardoor krijgen sommige mensen allerlei lichamelijke en psychische klachten, waaronder hartkloppingen, spanning of herbelevingen, ‘flashbacks’ of nachtmerries aan dat wat er gebeurd is. Er is mogelijk sprake van een posttraumatische stress-stoornis (PTSS), wanneer zulke gevolgen na 3 maanden nog aanwezig zijn.
De resultaten met EMDR van de afgelopen jaren tonen aan dat deze methode bij meer psychische klachten een effectieve therapie kan zijn. Uitgangspunt is dat de klachten zijn ontstaan als gevolg van een of meer beschadigende ervaringen. Zoals nare ervaringen op medisch gebied (ernstige ziekte), werkgerelateerde gebeurtenissen, beschamende ((seksueel) misbruik, aanranding of verkrachting) of verlieservaringen (verlies van een baan, verlies van een geliefde, verlies van autonomie). EMDR therapie is bovendien zeer nuttig bij het verhelpen van allerlei andere nare ervaringen die invloed hebben op je leven, bijvoorbeeld bij een negatief zelfbeeld als gevolg van pestervaringen. Daarnaast kan EMDR toegepast worden bij andere klachten zoals chronische pijn, depressie, eetstoornissen, verslavingen en psychose. Bij deze problemen werkt EMDR therapie als onderdeel van een breder behandelplan.
Tijdens een EMDR-sessie zal de therapeut je vragen om terug te denken aan de traumatische gebeurtenis en vertellen over wat er naar boven komt. Dit gebeurt om meer informatie over de nare beleving te verzamelen. Tegelijkertijd zal je afgeleid worden met een prikkel: handbewegingen, klikgeluiden via een koptelefoon of tikjes op je handen en knieën. Hierbij gaat het om series (‘sets’ genoemd) met ‘klikjes’ van ongeveer 1 minuut, met een korte rustpauze na elke set. Na elke serie afleidende prikkels zal de therapeut je vragen om jouw aandacht op de meeste opvallende gedachten te richten. De EMDR procedure brengt dan ook een zee van gedachten en beelden op gang, alsook vaak gevoelens en lichamelijke sensaties. Het is verstandig om na een EMDR-sessie in rust te blijven. De eerste dagen na een sessie kun je moe zijn en kun je je extra emotioneel voelen. In de volgende sessie worden de opmerkelijke klachten of veranderingen besproken. EMDR therapie leidt ertoe dat het steeds gemakkelijker wordt om aan de oorspronkelijke ervaring terug te denken.
Dit is helemaal afhankelijk van de situatie waar je staat. Voor mensen die nog steeds veel last hebben van een ernstige gebeurtenis zou een EMDR-sessie mogelijk uitkomst kunnen bieden. Voordat je EMDR behandelmethode krijgt, zal de therapeut eerst uitgebreid aandacht besteden aan de oorzaak, achtergrond en last van jouw klachten. Bovendien wordt er ook een inschatting gemaakt aan de hand van bepaalde individuele kenmerken zoals de persoonlijke draagkracht. Hieruit zal blijken of EMDR therapie op dat moment voor jou geschikt is. Aangezien de behandeling best heftig kan zijn (je kunt je hierdoor wat slechter voelen of last hebben van nare herinneringen), is het belangrijk dat je stabiel bent om EMDR te kunnen volgen. EMDR therapie kan zowel bij kinderen en jongeren als volwassenen toegepast worden.
Na afloop van een EMDR-sessie kunnen de effecten nog even doorwerken en dat is goed. Toch kan dit in sommige gevallen de cliënt het idee geven even de regie kwijt te zijn, bijvoorbeeld als er nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen. Vaak is het dan een geruststelling om te weten dat dit in de regel niet langer dan drie dagen aanhoudt. Daarna is er als het ware een nieuw evenwicht ontstaan. Het is aan te bevelen dat de cliënt een dagboek bijhoudt en opschrijft wat er naar boven komt. Deze dingen kunnen dan in de volgende zitting besproken worden.
Heb je nog vragen over de EMDR therapie of wil je weten of deze behandelmethode geschikt is voor jou? Neem dan gerust contact op met PPB Limburg en wij helpen je graag verder. Onze ervaren therapeuten gaan samen met jou zoeken naar een therapie ‘op maat’ en bepalen al doende een inschatting van de duur van de therapie.
Wat is het effect van de EMDR therapie sessies?
De meerwaarde van de EMDR therapie is dat de herinnering verliest aan kracht en emotionele lading. Het wordt dus steeds gemakkelijker om aan terug te denken aan de oorspronkelijke gebeurtenis. Vaak veranderen ook de beelden die je je herinnert en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner.
Wat is de duur van de EMDR therapie?
Regelmatig krijgen wij de vraag hoe lang het proces van de therapie kan duren, of hoeveel sessies men nodig heeft. Elk mens is anders en daardoor is elk therapeutisch proces verschillend. Dit hangt af van een aantal factoren, zoals de moeilijkheden die in het verleden zijn opgedaan en de duur van de klachten. Een eenmalige schokkende gebeurtenis kan voor 80-90% van de gevallen met 3 sessies EMDR behandeling klaar zijn.
Hoe voel je je na een EMDR-sessie?
Er kunnen spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een minder grimmige betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten van EMDR dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in je leven.